საქართველოს უნივერსიტეტის ციფრული ბიბლიოთეკა - ძველი წიგნების ახალი სიცოცხლე
ციფრულ ეპოქაში მხატვრული და
სამეცნიერო ლიტერატურის გაციფრულება ძალიან მნიშვნელოვანია.
ის ზრდის ლიტერატურაზე
ხელმისაწვდომობას და აგრეთვე უზრუნველყოფს ამ ფასდაუდებელი ნაშრომების
აღდგენასა და შენარჩუნებას.
სწორედ ამიტომ, საქართველოს უნივერსიტეტის პროექტი — ქართული ენის ციფრული ლაბორატორია მიზნად ისახავს ყველა მნიშვნელოვანი ქართულენოვანი პუბლიკაციის გაციფრულებას და უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკის ელექტრონული ფონდის ბაზაზე ციფრული საცავის შექმნას.
აღსანიშნავია, რომ 1629 წლიდან დღემდე ქართულად დაახლოებით 250 000 ბეჭდური ერთეულია გამოცემული. პროექტის მიხედვით, თავდაპირველად ყურადღება გამახვილებულია სამეცნიერო პერიოდიკასა და მონოგრაფიებზე, რომელთა შორისაც ზოგიერთი ნამუშევარი არასოდეს ყოფილა გაციფრულებული, ზოგს კი უხარისხო სკანირება ჰქონდა. თუმცა, როგორც პროექტის გუნდის წევრები გვამცნობენ, მკაცრი დიგიტალიზაციის სტანდარტების დაცვით მოხდა მათი ხელახლა სკანირება და დაემატა ძიების ფუნქცია: „ჩვენ ვხელმძღვანელობთ ჩვენ მიერ შემუშავებული გაციფრულების სტანდარტით, რაც გულისხმობს ძველი, გაყვითლებული, დაზიანებული წიგნებისგან მკაფიო, უხარვეზო და ძებნის ფუნქციით აღჭურვილი დოკუმენტების შექმნას, რომელიც მოცულობისა და ხარისხის თვალსაზრისით ოპტიმალურ ვარიანტს წარმოადგენს“.
ციფრულ ბიბლიოთეკაში წიგნები კლასიფიცირდება ორ კატეგორიად: საავტორო უფლებით დაცული წიგნები და წიგნები, რომლებზეც საავტორო უფლებები არ ვრცელდება. სწორედ ამიტომ, წიგნებზე, რომლებიც დაცულია საავტორო უფლებით, ღია წვდომა შეზღუდულია და ისინი ექსკლუზიურად მხოლოდ საქართველოს უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკის ავტორიზებული მომხმარებლებისთვის არის ხელმისაწვდომი. იმ წიგნებზე კი, რომლებზეც საავტორო უფლებები არ ვრცელდება, ყველა მსურველს ექნება წვდომა. აღსანიშნავია, რომ წიგნების გადმოწერა არცერთი ფონდიდან არაა შესაძლებელი და მსურველები სარგებლობას მხოლოდ ბიბლიოთეკის გვერდზე შეძლებენ.
და ბოლოს, პროექტის გუნდი ღიაა თანამშრომლობისთვის ბუკინისტებსა და ბიბლიოთეკებთან, რომლებიც მზაობას გამოთქვამენ, ხელი შეუწყონ ციფრული ბიბლიოთეკის გამდიდრებას მათ საკუთრებაში არსებული წიგნებით. ეს თანამშრომლობა კი, რა თქმა უნდა, უზრუნველყოფს პროექტის თავდაპირველ მიზანს — წიგნების შენარჩუნებასა და საქართველოს კულტურულ და ლიტერატურულ მემკვიდრეობის ფართო მასებისთვის გაზიარებას.
(R)
სწორედ ამიტომ, საქართველოს უნივერსიტეტის პროექტი — ქართული ენის ციფრული ლაბორატორია მიზნად ისახავს ყველა მნიშვნელოვანი ქართულენოვანი პუბლიკაციის გაციფრულებას და უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკის ელექტრონული ფონდის ბაზაზე ციფრული საცავის შექმნას.
აღსანიშნავია, რომ 1629 წლიდან დღემდე ქართულად დაახლოებით 250 000 ბეჭდური ერთეულია გამოცემული. პროექტის მიხედვით, თავდაპირველად ყურადღება გამახვილებულია სამეცნიერო პერიოდიკასა და მონოგრაფიებზე, რომელთა შორისაც ზოგიერთი ნამუშევარი არასოდეს ყოფილა გაციფრულებული, ზოგს კი უხარისხო სკანირება ჰქონდა. თუმცა, როგორც პროექტის გუნდის წევრები გვამცნობენ, მკაცრი დიგიტალიზაციის სტანდარტების დაცვით მოხდა მათი ხელახლა სკანირება და დაემატა ძიების ფუნქცია: „ჩვენ ვხელმძღვანელობთ ჩვენ მიერ შემუშავებული გაციფრულების სტანდარტით, რაც გულისხმობს ძველი, გაყვითლებული, დაზიანებული წიგნებისგან მკაფიო, უხარვეზო და ძებნის ფუნქციით აღჭურვილი დოკუმენტების შექმნას, რომელიც მოცულობისა და ხარისხის თვალსაზრისით ოპტიმალურ ვარიანტს წარმოადგენს“.
ციფრულ ბიბლიოთეკაში წიგნები კლასიფიცირდება ორ კატეგორიად: საავტორო უფლებით დაცული წიგნები და წიგნები, რომლებზეც საავტორო უფლებები არ ვრცელდება. სწორედ ამიტომ, წიგნებზე, რომლებიც დაცულია საავტორო უფლებით, ღია წვდომა შეზღუდულია და ისინი ექსკლუზიურად მხოლოდ საქართველოს უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკის ავტორიზებული მომხმარებლებისთვის არის ხელმისაწვდომი. იმ წიგნებზე კი, რომლებზეც საავტორო უფლებები არ ვრცელდება, ყველა მსურველს ექნება წვდომა. აღსანიშნავია, რომ წიგნების გადმოწერა არცერთი ფონდიდან არაა შესაძლებელი და მსურველები სარგებლობას მხოლოდ ბიბლიოთეკის გვერდზე შეძლებენ.
და ბოლოს, პროექტის გუნდი ღიაა თანამშრომლობისთვის ბუკინისტებსა და ბიბლიოთეკებთან, რომლებიც მზაობას გამოთქვამენ, ხელი შეუწყონ ციფრული ბიბლიოთეკის გამდიდრებას მათ საკუთრებაში არსებული წიგნებით. ეს თანამშრომლობა კი, რა თქმა უნდა, უზრუნველყოფს პროექტის თავდაპირველ მიზანს — წიგნების შენარჩუნებასა და საქართველოს კულტურულ და ლიტერატურულ მემკვიდრეობის ფართო მასებისთვის გაზიარებას.
(R)
ამავე კატეგორიაში
11:26 / 24.09.2024
„საბავშვო სასიკვდილო
პროდუქტები” - ასე მოიხსენიებს აშშ-ის მთავრობა Shein-ი დაTemu-ს მიერ
რეალიზებულ საქონელს და აღნიშნულზე გამოძიებას
იწყებს.
17:58 / 22.09.2024
2024 წლის მეორე კვარტალში
საქართველოს მიერ საერთაშორისო მოგზაურობიდან მიღებულმა შემოსავალმა
1.1 მილიარდ აშშ დოლარი შეადგინა,
16:27 / 22.09.2024
თესალონიკის სასამართლომ 29
თვით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა საქართველოს
მოქალაქეს,
13:26 / 22.09.2024
ინფორმაციის თავისუფლების
განვითარების ინსტიტუტი (IDFI) საქართველოში
10:08 / 22.09.2024
Galt&Taggart-ის განათლების
სექტორის მიმოხილვის მიხედვით, 2024 წელს საქართველოში უცხოელი
კვირის პოპულარული სიახლე
მიუსაფარ ცხოველთა პოპულაციის მართვა
- გამოწვევა რომელიც წლებია ვერ მოგვარდა ქვეყანაში.
როგორია ნატოში საქართველოს
გაწევრიანების პერსპექტივა? რა რეფორმებია ალიანსთან დასაახლოვებლად
გასატარებელი ქვეყანაში?
ცვლილებები შევიდა ბორჯომის 2024
წლის ჯანდაცვისა და სოციალურ პროგრამებში. 25-დან 11 პროგრამაში
სიახლეა, გაიზარდა ბიუჯეტი.
2024 წლის 26 ოქტომბერს საქართველოში
საპარლამენტო არჩევნები ჩატარდება.
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.