ახალი ამბები
2024 წელს მედიის მიმართ ძალადობის 200-მდე შემთხვევა იყო - TI საქართველო
"საერთაშორისო
გამჭვირვალობა-საქართველოს" ანგარიშის თანახმად, 2024 წლის
განმავლობაში 200-მდე ჟურნალისტი დაექვემდებარა ძალადობას და
დაშინებას.
მომხდარზე არასათანადო რეაგირება სახელმწიფოს
მხრიდან და დამნაშავეთა დაუსჯელობა, ორგანიზაციის შეფასებით, "ტოვებს
განცდას, რომ ამგვარი ქმედებები სწორედ მათი მხრიდან არის
წახალისებული და ნებადართული”.
ორგანიზაციის ინფორმაციით, განსაკუთრებით საყურადღებოა ბოლო ერთი თვის განმავლობაში საქართველოს მასშტაბით პროევროპული აქციების გაშუქებისას ჟურნალისტების მიმართ გამოვლენილი ძალადობის ფაქტები. 28 ნოემბერს, პროევროპული საპროტესტო აქციების დაწყებიდან დღემდე, არასამთავრობო ორგანიზაციებმა მედიის წარმომადგენლების უფლებების შელახვის 90-ზე მეტი შემთხვევა აღრიცხეს. მათ შორის იყო: მიზანმიმართული თავდასხმა, მძიმე ფიზიკური დაზიანება, უკანონო დაკავება, დაჯარიმება, აპარატურის განზრახ დაზიანება, ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლა, გაზის, სპრეის და წყლის ჭავლის გაშვების შედეგად დაშავება, მუქარა, შეურაცხყოფა.
როგორც "საერთაშორისო გამჭვირვალობას" ანგარიშში ვკითხულობთ, პროევროპული აქციის გაშუქებისას, მმართველი პარტიის მიერ წახალისებული ე.წ. “ტიტუშკები” პირდაპირ ეთერში განსაკუთრებული სისასტიკით გაუსწორდნენ “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტს, მაკა ჩიხლაძესა და მის ოპერატორს, გიორგი შეწირულს. ასევე პირდაპირ ეთერში სპეცრაზმელის მიერ მიზანმიმართული თავდასხმის შედეგად, თავის არეში მიღებული მძიმე დაზიანებებით საავადმყოფოში გადაიყვანეს ტელეკომპანია “ფორმულას” ჟურნალისტი, გურამ როგავა. ის სარეაბილიტაციო კურსს ამ დრომდე გადის. აქციების მიმდინარეობისას, მძიმედ დაშავდა და სამედიცინო დახმარება დასჭირდა ათობით სხვა ჟურნალისტსა და ოპერატორს. ჟურნალისტებისთვის მძიმე იყო მიმდინარე წლის 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების დღეც, რა დროსაც, “მედიაჩეკერის” ცნობით, საქმიანობაში ხელი მედიის 70 წარმომადგენელს შეუშალეს.
“საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველომ” ჟურნალისტების წინააღმდეგ ჩადენილი დანაშაულების სტატისტიკისა და სამართლებრივი რეაგირების შესახებ ინფორმაცია წელსაც გამოითხოვა. სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის ცნობით, 2024 წლის 1 იანვრიდან 30 ნოემბრის ჩათვლით პერიოდში, ჟურნალისტებისათვის პროფესიულ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის სავარაუდო ფაქტებთან დაკავშირებით, გამოძიება სულ 16 სისხლის სამართლის საქმეზე დაიწყო, საიდანაც 9-ზე გამოძიება კვლავ მიმდინარეობს. ამასთან, გენერალურმა პროკურატურამ სისხლის სამართლებრივი დევნა 7 პირის მიმართ დაიწყო, 1 სისხლის სამართლის საქმეზე კი - გამოძიება შეწყვიტა. სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის პასუხიდან არ ჩანს, მივიდა თუ არა რომელიმე საქმის გამოძიება ბოლომდე და დაისაჯნენ თუ არა დამნაშავე პირები.
გარდა ზემოთ აღნიშნული შემთხვევებისა:
იანვარში , თბილისში, კეკელიძის ქუჩაზე მიმდინარე საპროტესტო აქციის გაშუქებისას, სამართალდამცველებმა ონლაინმედია “მაუწყებლის” 4 ჟურნალისტზე - რატი რატიანზე, ნათია ქარჩილაძეზე, ანი გიორგაძესა და გიორგი არობელიძეზე ფიზიკურად იძალადეს.
მარტში, ქალაქ ბათუმში თავს დაესხნენ “TV 25-ის” ჟურნალისტებს - თეო ფუტკარაძესა და გერა კილაძეს. ამავე თვეში, პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს ტელეკომპანია “TOK TV-ის” ჟურნალისტს, მიშო დარბაიძესაც.
აპრილში, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციის გაშუქებისას, შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენლები ფიზიკურად გაუსწორდნენ და ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს ონლაინ გამოცემების - “პუბლიკას”, “ტაბულასა” და “აპრილის” ჟურნალისტებს - ალექსანდრე ქეშელაშვილს, გიორგი ბადრიძესა და გიორგი ბასხაჯაურს.
ივლისში, თავს დაესხნენ და სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს “მთავარი არხის” ჟურნალისტს, ლადო მენაბდეს. ამავე თვეში, თავს დაესხნენ “ტვ მონიტორინგის” გადამღებ ჯგუფსაც - ბექა პირველს და შოთიკო სადაღაშვილს.
ოქტომბერში, რუსთავის მუნიციპალური აიპის თავმჯდომარის მოადგილემ, კარლო ნოდიამ ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელი შეუშალა გამოცემა “QvemoQartli.ge-ს” ჟურნალისტს, ქეთევან მოსიავას.
ნოემბერში, გაყალბებული არჩევნების წინააღმდეგ საპროტესტო აქციაზე სამართალდამცველები ფიზიკურად გაუსწორდნენ “პუბლიკას” ჟურნალისტს, მინდია გაბაძეს, ასევე ჟურნალისტური საქმიანობის განხორციელებაში ხელი შეუშალეს “OC Media-სა” და “Netgazeti-ს” ჟურნალისტებს - მარიამ ნიკურაძესა და გივი ავალიანს.
დეკემბერში, ქალაქ ბათუმში მიმდინარე საპროტესტო აქციისას, შსს-ს წარმომადგენელმა ფიზიკურად იძალადა, ონლაინგამოცემა “ბათუმელების” რედაქტორზე, ეთერ თურაძეზე. თბილისში, ნიღბიანი პირები თავს დაესხნენ ფოტოგრაფ გიორგი მოსიაშვილს. ქალაქ ფოთში, თავს დაესხნენ აქტივისტსა და ჟურნალისტს, ელისო ჯანაშიას.
იანვარში, თბილისში, კეკელიძის ქუჩაზე მიმდინარე აქციის გაშუქებისას უკანონოდ დააკავეს და დააჯარიმეს ონლაინ გამოცემა “მთის ამბების” რედაქტორი და ჟურნალისტი გელა მთივლიშვილი.
აგვისტოში, სამართალდამცველებმა დააკავეს აზერბაიჯანელი გამომძიებელი ჟურნალისტი აფგან სადიგოვი. მოგვიანებით, სასამართლომ მისი აზერბაიჯანში ექსტრადირების გადაწყვეტილება მიიღო.
ნოემბერში, თბილისში, მელიქიშვილის ქუჩაზე, სადაც მოქალაქეები გაყალბებულ არჩევნებს აპროტესტებდნენ, სამართალდამცველები ფიზიკურად გაუსწორდნენ და დააკავეს “მთავარი არხის” ოპერატორი, სერგი ბარამიძე.
დეკემბერში, პროევროპული აქციაზე სამართალდამცველებმა უკანონდ დააკავეს “მთავარი არხის” ჟურნალისტი და წამვანი, ბექა ყორშია. მოგვიანებით, იგი სასამართლომ 2 200 ლარით დააჯარიმა.
ასევე დეკემბერში, ფოთის ადგილობრივი ტელევიზიის “მეცხრე ტალღის” დირექტორი და საქართველოს რეგიონულ მაუწყებელთა ალიანსის თანათავმჯდომარე, გია სალია ზუგდიდში საპროტესტო მსვლელობის გადაღების დროს ავტომობილით გადაადგილების გამო 1 000 ლარით დააჯარიმეს.
თებერვალში, ოზურგეთში გაზეთ “ალიონის” რედაქციაში უცნობმა პირებმა იოლად აალებადი სითხე და საწვავი შეაგდეს. გაზეთის რედაქტორის, ნუგზარ ასათიანის ინფორმაციით, ოთახში ცეცხლი გაჩნდა, თუმცა ნესტის გამო ვერ გავრცელდა.
ასევე თებერვალში, საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარემ, შალვა პაპუაშვილმა “მთის ამბების” რედაქტორის, გელა მთივლიშვილის ევროკავშირის პრიზის ფინალისტობის საკითხი ეჭვქვეშ დააყენა და საკონკურსო კომისიის წევრების ვინაობითაც დაინტერესდა. მაშინ პაპუაშვილმა ასევე, იკითხა, იღებდა თუ არა ევროკავშირი პასუხისმგებლობას აღნიშნულ კონკურსთან დაკავშირებით.
მარტში, “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტის, ნატო გოგელიას ოზურგეთის საცხოვრებელ სახლში, უცნობი პირები შეიჭრნენ და ნივთები დააზიანეს.
აგვისტოში, “ქართულმა ოცნებამ” “რადიო თავისუფლება” 2008 წლის აგვისტოს ომის შემსწავლელი საერთაშორისო საგამოძიებო კომისიის ხელმძღვანელთან, ჰაიდი ტალიავინისთან ინტერვიუს გამო გააკრიტიკა.
სექტემბერში, ცესკოს თავმჯდომარემ, გიორგი კალანდარიშვილმა განაცხადა, რომ “ტელეკომპანია პირველმა” საარჩევნო ადმინისტრაციის თანამშრომლების პერსონალური მონაცემები კანონის საწინააღმდეგოდ დაამუშავა და სცადა, გამოეყენებინა, თანაც, არაერთხელ. აღნიშნული, “ტელეკომპანია პირველის” საინფორმაციო სამსახურის ხელმძღვანელმა, ნოდარ მელაძემ მუქარად აღიქვა.
სექტემბერში, გამოცემა “აჭარა თაიმსის” დამფუძნებლის, სულხან მესხიძის სახლში უცნობი პირი შეჭრას ცდილობდა.
ოქტომბერში, საქართველოს აწ უკვე არალეგიტიმურმა პრემიერმა, ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ პარტია “ლელო” “შავი ფულით” აფინანსებს “ტელეკომპანია პირველს”.
აპრილში, ე.წ. რუსული კანონის განხილვებისას, პარლამენტში ე.წ. უსაფრთხოების ყვითელი დონე ამოქმედდა, რის გამოც, საკანონმდებლო ორგანოში შესვლა და ჟურნალისტური საქმიანობის განხორციელება შეეზღუდათ ონლაინმედიის წარმომადგენლებს. ეს იმ დროს, როდესაც საკანონმდებლო ინიციატივა არასამთავრობო ორგანიზაციებთნ ერთად, ონლაინმედიასაც ეხებათ.
ივნისში, ქართული ოცნების დეპუტატის, ნინო წილოსანის მოთხოვნით, პარლამენტში 1 და 6 თვით შესვლა აუკრძალეს, ტელეკომპანია “მთავარი არხისა” და “ფორმულას” ჟურნალისტებს - ნინი ბალანჩივაძესა და სოფო გოზალიშვილს. ამავე თვეში, უმრავლესობის კიდევ ორი დეპუტატის განცხადების საფუძველზე აკრედიტაცია შეუჩერეს “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტებსაც - ნატა ქაჯაიასა და მაკა ჩიხლაძეს.
ივნისში, პრემიერის საპარლამენტო გამოსვლაზე ონლაინმედიის ჟურნალისტები არ დაუშვებეს.
ნოემბერში, კვლავ ე.წ. უსაფრთხოების ყვითელი დონის ამოქმედების შედეგად, ონლაინმედიის წარმომადგენლებს პარლამენტში შესვლა გაურკვეველი დროით შეეზღუდათ. შეზღუდვა 12 დეკემბერს გაუქმდა.
აპრილში, საქალაქო სასამართლომ სათანადო მოპასუხედ ცნო “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტი, სოფო ნიაური და არა უშუალოდ მედიასაშუალება, ყოფილი შს მინისტრის, ალექსანდრე ჭიკაიძის მიერ წამოწყებულ ცილისწამების დავაზე, რაც კანონმდებლობას ეწინააღმდეგება და ჟურნალისტის დაშინების მცდელობაზე მიანიშნებს.
ივლისში, დედაქალაქის მერმა და “ქართული ოცნების” გენერალურმა მდივნმა, კახა კალაძემ და საქართველოს აწ უკვე არალეგიტიმური პრემიერმინისტრის, ირაკლი კობახიძის სიძემ, დავით ფაცაციამ ერთდროულად მოითხოვეს “ტელეკომპანია პირველის” წინააღმდეგ სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილებების აღსრულების პროცესის დაწყება.
ორგანიზაციის ინფორმაციით, 2024 წელს, კიდევ ერთხელ მკაფიოდ გამოიკვეთა კომუნიკაციების კომისიის უარყოფითი როლი კრიტიკული მაუწყებლების წინააღმდეგ, რაც კიდევ უფრო თვალსაჩინო გახდა წინასაარჩევნო პერიოდში, რა დროსაც კომისიამ “ქართული ოცნების” საჩივრების საფუძველზე, ხელისუფლებისადმი კრიტიკულ ტელევიზიებს სამართალდარღვევის არაერთი სადავო ოქმი შეუდგინა, რომელთა საფუძველზეც, სასამართლომ ისინი დააჯარიმა. კომუნიკაციების კომისიის საქმიანობა უარყოფითად შეაფასა “მედიაომბუდსმენმაც” და თქვა, რომ კომისია სასამართლოსთან ერთად გახდა “თანამონაწილე საარჩევნო პერიოდში კიდევ ერთხელ დასჯილიყვნენ კრიტიკული მედიასაშუალებები”. მართალია, წინასაარჩევნო პერიოდში, კომუნიკაციების კომისიამ რამდენიმე სამართალდარღვევის ოქმი პროსამთავრობო მაუწყებლებსაც შეუდგინა, თუმცა, მთლიანობაში, ეს ვერ დააბალანსებს იმ გამოუსწორებელ ზიანს, რაც კომუნიკაციების კომისიის გადაწყვეტილებებით კრიტიკულ ტელევიზიებსა და ზოგადად წინასაარჩევნო გარემოს მიადგა.
ამასთან, საგულისხმოა, რომ 2024 წელს კვლავ შენარჩუნდა უცხოელი ჟურნალისტების ქვეყანაში არშემოშვების ტენდენცია. მიმდინარე წელს, დასაბუთების გარეშე, უარი უთხრეს არაერთ უცხოელ ჟურნალისტს, რომელთაც საქართველოში მიმდინარე პროცესების გაშუქება სურდათ.
ჟურნალისტებზე თავდასხმების, მათ მიმართ მუქარისა და პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლის, დაშინებისა და დისკრედიტაციის გახშირებული მცდელობები, ნათლად გამოხატავს ქართული ოცნების პოლიტიკური ნების არქონას მედიაგარემოს გაუმჯობესებისა და ჟურნალისტებისათვის უსაფრთხო სამუშაო პირობების უზრუნველყოფის კუთხით. მეტიც, მედიის წარმომადგენლების მიმართ ჩადენილი დანაშაულების გამოუძიებლობა და დამნაშავეთა დაუსჯელობა ტოვებს განცდას, რომ ამგვარი ქმედებები სწორედ მათი მხრიდან არის წახალისებული და ნებადართული.
მედიის მიმართ დანაშაულების წინააღმდეგ სახელმწიფო ინსტიტუტების უუნარობა და არაეფექტიანი ფუნქციონირება სახელმწიფოს მიტაცების თვალსაჩინო მაგალითია, როდესაც ერთი პარტიის გარშემო კონცენტრირებული ხელისუფლების სხვადასხვა შტო, მხოლოდ ამავე პარტიის ძალაუფლების გამყარების მიზნებს ემსახურება და აცდენილია მის მთავარ დანიშნულებას, რაც საზოგადოების ინტერესების მიუკერძოებელ მსახურებას ნიშნავს.
ორგანიზაციის ინფორმაციით, განსაკუთრებით საყურადღებოა ბოლო ერთი თვის განმავლობაში საქართველოს მასშტაბით პროევროპული აქციების გაშუქებისას ჟურნალისტების მიმართ გამოვლენილი ძალადობის ფაქტები. 28 ნოემბერს, პროევროპული საპროტესტო აქციების დაწყებიდან დღემდე, არასამთავრობო ორგანიზაციებმა მედიის წარმომადგენლების უფლებების შელახვის 90-ზე მეტი შემთხვევა აღრიცხეს. მათ შორის იყო: მიზანმიმართული თავდასხმა, მძიმე ფიზიკური დაზიანება, უკანონო დაკავება, დაჯარიმება, აპარატურის განზრახ დაზიანება, ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლა, გაზის, სპრეის და წყლის ჭავლის გაშვების შედეგად დაშავება, მუქარა, შეურაცხყოფა.
როგორც "საერთაშორისო გამჭვირვალობას" ანგარიშში ვკითხულობთ, პროევროპული აქციის გაშუქებისას, მმართველი პარტიის მიერ წახალისებული ე.წ. “ტიტუშკები” პირდაპირ ეთერში განსაკუთრებული სისასტიკით გაუსწორდნენ “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტს, მაკა ჩიხლაძესა და მის ოპერატორს, გიორგი შეწირულს. ასევე პირდაპირ ეთერში სპეცრაზმელის მიერ მიზანმიმართული თავდასხმის შედეგად, თავის არეში მიღებული მძიმე დაზიანებებით საავადმყოფოში გადაიყვანეს ტელეკომპანია “ფორმულას” ჟურნალისტი, გურამ როგავა. ის სარეაბილიტაციო კურსს ამ დრომდე გადის. აქციების მიმდინარეობისას, მძიმედ დაშავდა და სამედიცინო დახმარება დასჭირდა ათობით სხვა ჟურნალისტსა და ოპერატორს. ჟურნალისტებისთვის მძიმე იყო მიმდინარე წლის 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების დღეც, რა დროსაც, “მედიაჩეკერის” ცნობით, საქმიანობაში ხელი მედიის 70 წარმომადგენელს შეუშალეს.
“საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველომ” ჟურნალისტების წინააღმდეგ ჩადენილი დანაშაულების სტატისტიკისა და სამართლებრივი რეაგირების შესახებ ინფორმაცია წელსაც გამოითხოვა. სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის ცნობით, 2024 წლის 1 იანვრიდან 30 ნოემბრის ჩათვლით პერიოდში, ჟურნალისტებისათვის პროფესიულ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის სავარაუდო ფაქტებთან დაკავშირებით, გამოძიება სულ 16 სისხლის სამართლის საქმეზე დაიწყო, საიდანაც 9-ზე გამოძიება კვლავ მიმდინარეობს. ამასთან, გენერალურმა პროკურატურამ სისხლის სამართლებრივი დევნა 7 პირის მიმართ დაიწყო, 1 სისხლის სამართლის საქმეზე კი - გამოძიება შეწყვიტა. სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის პასუხიდან არ ჩანს, მივიდა თუ არა რომელიმე საქმის გამოძიება ბოლომდე და დაისაჯნენ თუ არა დამნაშავე პირები.
ჟურნალისტებისა და მედიის მიმართ
ძალადობა 5 ძირითად კატეგორიას აერთიანებს:
1. მედიის წარმომადგენლების მიმართ ღია
თავდასხმების მაგალითები:
გარდა ზემოთ აღნიშნული შემთხვევებისა:
იანვარში , თბილისში, კეკელიძის ქუჩაზე მიმდინარე საპროტესტო აქციის გაშუქებისას, სამართალდამცველებმა ონლაინმედია “მაუწყებლის” 4 ჟურნალისტზე - რატი რატიანზე, ნათია ქარჩილაძეზე, ანი გიორგაძესა და გიორგი არობელიძეზე ფიზიკურად იძალადეს.
მარტში, ქალაქ ბათუმში თავს დაესხნენ “TV 25-ის” ჟურნალისტებს - თეო ფუტკარაძესა და გერა კილაძეს. ამავე თვეში, პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს ტელეკომპანია “TOK TV-ის” ჟურნალისტს, მიშო დარბაიძესაც.
აპრილში, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციის გაშუქებისას, შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენლები ფიზიკურად გაუსწორდნენ და ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს ონლაინ გამოცემების - “პუბლიკას”, “ტაბულასა” და “აპრილის” ჟურნალისტებს - ალექსანდრე ქეშელაშვილს, გიორგი ბადრიძესა და გიორგი ბასხაჯაურს.
ივლისში, თავს დაესხნენ და სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს “მთავარი არხის” ჟურნალისტს, ლადო მენაბდეს. ამავე თვეში, თავს დაესხნენ “ტვ მონიტორინგის” გადამღებ ჯგუფსაც - ბექა პირველს და შოთიკო სადაღაშვილს.
ოქტომბერში, რუსთავის მუნიციპალური აიპის თავმჯდომარის მოადგილემ, კარლო ნოდიამ ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელი შეუშალა გამოცემა “QvemoQartli.ge-ს” ჟურნალისტს, ქეთევან მოსიავას.
ნოემბერში, გაყალბებული არჩევნების წინააღმდეგ საპროტესტო აქციაზე სამართალდამცველები ფიზიკურად გაუსწორდნენ “პუბლიკას” ჟურნალისტს, მინდია გაბაძეს, ასევე ჟურნალისტური საქმიანობის განხორციელებაში ხელი შეუშალეს “OC Media-სა” და “Netgazeti-ს” ჟურნალისტებს - მარიამ ნიკურაძესა და გივი ავალიანს.
დეკემბერში, ქალაქ ბათუმში მიმდინარე საპროტესტო აქციისას, შსს-ს წარმომადგენელმა ფიზიკურად იძალადა, ონლაინგამოცემა “ბათუმელების” რედაქტორზე, ეთერ თურაძეზე. თბილისში, ნიღბიანი პირები თავს დაესხნენ ფოტოგრაფ გიორგი მოსიაშვილს. ქალაქ ფოთში, თავს დაესხნენ აქტივისტსა და ჟურნალისტს, ელისო ჯანაშიას.
2. ჟურნალისტების უკანონო
დაკავება და დაჯარიმება:
იანვარში, თბილისში, კეკელიძის ქუჩაზე მიმდინარე აქციის გაშუქებისას უკანონოდ დააკავეს და დააჯარიმეს ონლაინ გამოცემა “მთის ამბების” რედაქტორი და ჟურნალისტი გელა მთივლიშვილი.
აგვისტოში, სამართალდამცველებმა დააკავეს აზერბაიჯანელი გამომძიებელი ჟურნალისტი აფგან სადიგოვი. მოგვიანებით, სასამართლომ მისი აზერბაიჯანში ექსტრადირების გადაწყვეტილება მიიღო.
ნოემბერში, თბილისში, მელიქიშვილის ქუჩაზე, სადაც მოქალაქეები გაყალბებულ არჩევნებს აპროტესტებდნენ, სამართალდამცველები ფიზიკურად გაუსწორდნენ და დააკავეს “მთავარი არხის” ოპერატორი, სერგი ბარამიძე.
დეკემბერში, პროევროპული აქციაზე სამართალდამცველებმა უკანონდ დააკავეს “მთავარი არხის” ჟურნალისტი და წამვანი, ბექა ყორშია. მოგვიანებით, იგი სასამართლომ 2 200 ლარით დააჯარიმა.
ასევე დეკემბერში, ფოთის ადგილობრივი ტელევიზიის “მეცხრე ტალღის” დირექტორი და საქართველოს რეგიონულ მაუწყებელთა ალიანსის თანათავმჯდომარე, გია სალია ზუგდიდში საპროტესტო მსვლელობის გადაღების დროს ავტომობილით გადაადგილების გამო 1 000 ლარით დააჯარიმეს.
3. მედიის წარმომადგენლების
მიმართ სავარაუდო მუქარის, ზეწოლისა და დაშინების
მცდელობები:
თებერვალში, ოზურგეთში გაზეთ “ალიონის” რედაქციაში უცნობმა პირებმა იოლად აალებადი სითხე და საწვავი შეაგდეს. გაზეთის რედაქტორის, ნუგზარ ასათიანის ინფორმაციით, ოთახში ცეცხლი გაჩნდა, თუმცა ნესტის გამო ვერ გავრცელდა.
ასევე თებერვალში, საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარემ, შალვა პაპუაშვილმა “მთის ამბების” რედაქტორის, გელა მთივლიშვილის ევროკავშირის პრიზის ფინალისტობის საკითხი ეჭვქვეშ დააყენა და საკონკურსო კომისიის წევრების ვინაობითაც დაინტერესდა. მაშინ პაპუაშვილმა ასევე, იკითხა, იღებდა თუ არა ევროკავშირი პასუხისმგებლობას აღნიშნულ კონკურსთან დაკავშირებით.
მარტში, “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტის, ნატო გოგელიას ოზურგეთის საცხოვრებელ სახლში, უცნობი პირები შეიჭრნენ და ნივთები დააზიანეს.
აგვისტოში, “ქართულმა ოცნებამ” “რადიო თავისუფლება” 2008 წლის აგვისტოს ომის შემსწავლელი საერთაშორისო საგამოძიებო კომისიის ხელმძღვანელთან, ჰაიდი ტალიავინისთან ინტერვიუს გამო გააკრიტიკა.
სექტემბერში, ცესკოს თავმჯდომარემ, გიორგი კალანდარიშვილმა განაცხადა, რომ “ტელეკომპანია პირველმა” საარჩევნო ადმინისტრაციის თანამშრომლების პერსონალური მონაცემები კანონის საწინააღმდეგოდ დაამუშავა და სცადა, გამოეყენებინა, თანაც, არაერთხელ. აღნიშნული, “ტელეკომპანია პირველის” საინფორმაციო სამსახურის ხელმძღვანელმა, ნოდარ მელაძემ მუქარად აღიქვა.
სექტემბერში, გამოცემა “აჭარა თაიმსის” დამფუძნებლის, სულხან მესხიძის სახლში უცნობი პირი შეჭრას ცდილობდა.
ოქტომბერში, საქართველოს აწ უკვე არალეგიტიმურმა პრემიერმა, ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ პარტია “ლელო” “შავი ფულით” აფინანსებს “ტელეკომპანია პირველს”.
4. პარლამენტის მიერ აკრედიტაციის წესის
მედიის წინააღმდეგ გამოყენება:
აპრილში, ე.წ. რუსული კანონის განხილვებისას, პარლამენტში ე.წ. უსაფრთხოების ყვითელი დონე ამოქმედდა, რის გამოც, საკანონმდებლო ორგანოში შესვლა და ჟურნალისტური საქმიანობის განხორციელება შეეზღუდათ ონლაინმედიის წარმომადგენლებს. ეს იმ დროს, როდესაც საკანონმდებლო ინიციატივა არასამთავრობო ორგანიზაციებთნ ერთად, ონლაინმედიასაც ეხებათ.
ივნისში, ქართული ოცნების დეპუტატის, ნინო წილოსანის მოთხოვნით, პარლამენტში 1 და 6 თვით შესვლა აუკრძალეს, ტელეკომპანია “მთავარი არხისა” და “ფორმულას” ჟურნალისტებს - ნინი ბალანჩივაძესა და სოფო გოზალიშვილს. ამავე თვეში, უმრავლესობის კიდევ ორი დეპუტატის განცხადების საფუძველზე აკრედიტაცია შეუჩერეს “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტებსაც - ნატა ქაჯაიასა და მაკა ჩიხლაძეს.
ივნისში, პრემიერის საპარლამენტო გამოსვლაზე ონლაინმედიის ჟურნალისტები არ დაუშვებეს.
ნოემბერში, კვლავ ე.წ. უსაფრთხოების ყვითელი დონის ამოქმედების შედეგად, ონლაინმედიის წარმომადგენლებს პარლამენტში შესვლა გაურკვეველი დროით შეეზღუდათ. შეზღუდვა 12 დეკემბერს გაუქმდა.
5. მართლმსაჯულების მედიის წინააღმდეგ
გამოყენება:
აპრილში, საქალაქო სასამართლომ სათანადო მოპასუხედ ცნო “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტი, სოფო ნიაური და არა უშუალოდ მედიასაშუალება, ყოფილი შს მინისტრის, ალექსანდრე ჭიკაიძის მიერ წამოწყებულ ცილისწამების დავაზე, რაც კანონმდებლობას ეწინააღმდეგება და ჟურნალისტის დაშინების მცდელობაზე მიანიშნებს.
ივლისში, დედაქალაქის მერმა და “ქართული ოცნების” გენერალურმა მდივნმა, კახა კალაძემ და საქართველოს აწ უკვე არალეგიტიმური პრემიერმინისტრის, ირაკლი კობახიძის სიძემ, დავით ფაცაციამ ერთდროულად მოითხოვეს “ტელეკომპანია პირველის” წინააღმდეგ სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილებების აღსრულების პროცესის დაწყება.
ორგანიზაციის ინფორმაციით, 2024 წელს, კიდევ ერთხელ მკაფიოდ გამოიკვეთა კომუნიკაციების კომისიის უარყოფითი როლი კრიტიკული მაუწყებლების წინააღმდეგ, რაც კიდევ უფრო თვალსაჩინო გახდა წინასაარჩევნო პერიოდში, რა დროსაც კომისიამ “ქართული ოცნების” საჩივრების საფუძველზე, ხელისუფლებისადმი კრიტიკულ ტელევიზიებს სამართალდარღვევის არაერთი სადავო ოქმი შეუდგინა, რომელთა საფუძველზეც, სასამართლომ ისინი დააჯარიმა. კომუნიკაციების კომისიის საქმიანობა უარყოფითად შეაფასა “მედიაომბუდსმენმაც” და თქვა, რომ კომისია სასამართლოსთან ერთად გახდა “თანამონაწილე საარჩევნო პერიოდში კიდევ ერთხელ დასჯილიყვნენ კრიტიკული მედიასაშუალებები”. მართალია, წინასაარჩევნო პერიოდში, კომუნიკაციების კომისიამ რამდენიმე სამართალდარღვევის ოქმი პროსამთავრობო მაუწყებლებსაც შეუდგინა, თუმცა, მთლიანობაში, ეს ვერ დააბალანსებს იმ გამოუსწორებელ ზიანს, რაც კომუნიკაციების კომისიის გადაწყვეტილებებით კრიტიკულ ტელევიზიებსა და ზოგადად წინასაარჩევნო გარემოს მიადგა.
ამასთან, საგულისხმოა, რომ 2024 წელს კვლავ შენარჩუნდა უცხოელი ჟურნალისტების ქვეყანაში არშემოშვების ტენდენცია. მიმდინარე წელს, დასაბუთების გარეშე, უარი უთხრეს არაერთ უცხოელ ჟურნალისტს, რომელთაც საქართველოში მიმდინარე პროცესების გაშუქება სურდათ.
ჟურნალისტებზე თავდასხმების, მათ მიმართ მუქარისა და პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლის, დაშინებისა და დისკრედიტაციის გახშირებული მცდელობები, ნათლად გამოხატავს ქართული ოცნების პოლიტიკური ნების არქონას მედიაგარემოს გაუმჯობესებისა და ჟურნალისტებისათვის უსაფრთხო სამუშაო პირობების უზრუნველყოფის კუთხით. მეტიც, მედიის წარმომადგენლების მიმართ ჩადენილი დანაშაულების გამოუძიებლობა და დამნაშავეთა დაუსჯელობა ტოვებს განცდას, რომ ამგვარი ქმედებები სწორედ მათი მხრიდან არის წახალისებული და ნებადართული.
მედიის მიმართ დანაშაულების წინააღმდეგ სახელმწიფო ინსტიტუტების უუნარობა და არაეფექტიანი ფუნქციონირება სახელმწიფოს მიტაცების თვალსაჩინო მაგალითია, როდესაც ერთი პარტიის გარშემო კონცენტრირებული ხელისუფლების სხვადასხვა შტო, მხოლოდ ამავე პარტიის ძალაუფლების გამყარების მიზნებს ემსახურება და აცდენილია მის მთავარ დანიშნულებას, რაც საზოგადოების ინტერესების მიუკერძოებელ მსახურებას ნიშნავს.
კვირის პოპულარული სიახლე
დებატები 2024 წლის საპარლამენტო
არჩევნებში მონაწილე პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლებს
შორის.
მიუსაფარ ცხოველთა პოპულაციის მართვა
- გამოწვევა რომელიც წლებია ვერ მოგვარდა ქვეყანაში.
ცვლილებები შევიდა ბორჯომის 2024
წლის ჯანდაცვისა და სოციალურ პროგრამებში. 25-დან 11 პროგრამაში
სიახლეა, გაიზარდა ბიუჯეტი.
2024 წლის 26 ოქტომბერს საქართველოში
საპარლამენტო არჩევნები ჩატარდება.
|
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.