საზოგადოება
მსოფლიოში შობადობის მკვეთრ შემცირებას ვარაუდობენ
07:43 / 16.07.2020
კაცობრიობა შობადობის გლობალური შემცირების წინაშე
დგას სპეციალისტები ვარაუდობენ, რომ პლანეტის მოსახლეობა მკვეთრად
შემცირდება, თუ ტენდენცია შენარჩუნდება 2100 წლისთვის 23
ქვეყანაში სადაც დაბალი შობადობაა, მათ შორის იაპონიასა და ესპანეთში
მოსახლეობა განახევრდება. წყარო: GETTY IMAGES.
მეცნიერები პროგნოზირებენ, რომ დედამიწაზე მოსახლეობის რაოდენობა პიკს 2064 წელს მიაღწევს და 9,7 მილიარდი გახდება, ამის შემდეგ დაიწყება შემცირება და საუკუნის ბოლოსთვის 8,8 მილიარდი ადამიანი იქნება.
”ეს ძალიან მნიშვნელოვანი მოვლენაა: მსოფლიოს მოსახლეობის დიდი ნაწილი მიდის ბუნებრივი დაქვეითებისკენ”, - თქვა BBC- ს კვლევის ერთ-ერთმა ავტორმა, პროფესორმა კრისტოფერ მიურემ.
”პროცესი იმდენად მასშტაბურია, რომ ხალხს უჭირს კარგად გააცნობიეროს რა ხდება, საზოგადოებას სჭირდება რეორგანიზაცია, ”- ამბობს ის.
მიურეს ვარაუდით ნაყოფიერების შემცირების ძირითადი მიზეზი არის, როგორც კონტრაცეპტივებზე უფრო ადვილად ხელმისაწვდომობა ასევე ის, რომ უფრო და უფრო მეტი ქალი არჩევის სწავლას და მუშაობას, ნაკლები შვილის გაჩენა ქალის არჩევანია. გარკვეულწილად, ეს მათი წარმატების ისტორიაა.
ზოგი ქვეყანა ცდილობს შობადობის სტიმულირებას, მშობლების შვებულების გახანგრძლივებით, ახალშობილებზე ზრუნვით, უფასო საბავშვო ბაღების, ფულადი გადასახადებისა და ახალგაზრდა დედების უფლებამოსილების გზით. მაგრამ ძნელი სათქმელია, რამდენად ეფექტურია ეს ზომები.
შვედეთმა, უზარმაზარი ძალისხმევის ფასად, შეძლო შობადობის გაზრდა 1.7-დან 1.9 ბავშვზე თითო ქალზე, მაგრამ სხვა ქვეყნებმა ვერ მიაღწიეს წარმატებას. სინგაპურში ეს მაჩვენებელი 1.3-ზე დარჩა.
კვლევების თანახმად, მსოფლიოში ერთადერთი რეგიონი, სადაც საუკუნის ბოლოს მოსახლეობა არამარტო შემცირდება, არამედ სამჯერ იმატებს, სუბ-საჰარის აფრიკაა.
მაგალითად, ნიგერიაში, პროგნოზის თანახმად, 2100 წელს 791 მილიონი ადამიანი იცხოვრებს. ამ ინდიკატორის თანახმად, ქვეყანა მეორე ადგილზე იქნება მსოფლიოში ინდოეთის შემდეგ.
არითმეტიკა გვაფიქრებინებს, რომ მარტივი რეპროდუქციის დონე თითოეული ქალისთვის ორი შვილია: თუ მშობელებს ორი შვილი ეყოლება, მოსახლეობის რაოდენობა არ შეიცვლება.
მაგრამ საუკეთესო ჯანმრთელობის დაცვითაც კი, ზოგი ჩვილი სრულწლოვამდე არ ცხოვრობს. გარდა ამისა, ცოტა მეტი ბიჭი იბადება, ვიდრე გოგო.
აქედან გამომდინარე, ითვლება, რომ განვითარებული ქვეყნებისთვის მარტივი რეპროდუქციის დონეა 2.1.
მეცნიერები პროგნოზირებენ, რომ დედამიწაზე მოსახლეობის რაოდენობა პიკს 2064 წელს მიაღწევს და 9,7 მილიარდი გახდება, ამის შემდეგ დაიწყება შემცირება და საუკუნის ბოლოსთვის 8,8 მილიარდი ადამიანი იქნება.
”ეს ძალიან მნიშვნელოვანი მოვლენაა: მსოფლიოს მოსახლეობის დიდი ნაწილი მიდის ბუნებრივი დაქვეითებისკენ”, - თქვა BBC- ს კვლევის ერთ-ერთმა ავტორმა, პროფესორმა კრისტოფერ მიურემ.
”პროცესი იმდენად მასშტაბურია, რომ ხალხს უჭირს კარგად გააცნობიეროს რა ხდება, საზოგადოებას სჭირდება რეორგანიზაცია, ”- ამბობს ის.
მიურეს ვარაუდით ნაყოფიერების შემცირების ძირითადი მიზეზი არის, როგორც კონტრაცეპტივებზე უფრო ადვილად ხელმისაწვდომობა ასევე ის, რომ უფრო და უფრო მეტი ქალი არჩევის სწავლას და მუშაობას, ნაკლები შვილის გაჩენა ქალის არჩევანია. გარკვეულწილად, ეს მათი წარმატების ისტორიაა.
ზოგი ქვეყანა ცდილობს შობადობის სტიმულირებას, მშობლების შვებულების გახანგრძლივებით, ახალშობილებზე ზრუნვით, უფასო საბავშვო ბაღების, ფულადი გადასახადებისა და ახალგაზრდა დედების უფლებამოსილების გზით. მაგრამ ძნელი სათქმელია, რამდენად ეფექტურია ეს ზომები.
შვედეთმა, უზარმაზარი ძალისხმევის ფასად, შეძლო შობადობის გაზრდა 1.7-დან 1.9 ბავშვზე თითო ქალზე, მაგრამ სხვა ქვეყნებმა ვერ მიაღწიეს წარმატებას. სინგაპურში ეს მაჩვენებელი 1.3-ზე დარჩა.
კვლევების თანახმად, მსოფლიოში ერთადერთი რეგიონი, სადაც საუკუნის ბოლოს მოსახლეობა არამარტო შემცირდება, არამედ სამჯერ იმატებს, სუბ-საჰარის აფრიკაა.
მაგალითად, ნიგერიაში, პროგნოზის თანახმად, 2100 წელს 791 მილიონი ადამიანი იცხოვრებს. ამ ინდიკატორის თანახმად, ქვეყანა მეორე ადგილზე იქნება მსოფლიოში ინდოეთის შემდეგ.
არითმეტიკა გვაფიქრებინებს, რომ მარტივი რეპროდუქციის დონე თითოეული ქალისთვის ორი შვილია: თუ მშობელებს ორი შვილი ეყოლება, მოსახლეობის რაოდენობა არ შეიცვლება.
მაგრამ საუკეთესო ჯანმრთელობის დაცვითაც კი, ზოგი ჩვილი სრულწლოვამდე არ ცხოვრობს. გარდა ამისა, ცოტა მეტი ბიჭი იბადება, ვიდრე გოგო.
აქედან გამომდინარე, ითვლება, რომ განვითარებული ქვეყნებისთვის მარტივი რეპროდუქციის დონეა 2.1.